Bilgisayar Ağları - Ağ Güvenliği

---

🔐 AĞ GÜVENLİĞİ

📌 1. Ağ Güvenliği Nedir?

Ağ güvenliği, bir bilgisayar ağındaki verileri, cihazları, sistemleri ve kaynakları yetkisiz erişimlere, kötü amaçlı yazılımlara, saldırılara ve tehditlere karşı koruma işlemidir.

Amaçlar:

• Gizlilik (Confidentiality)

• Bütünlük (Integrity)

• Erişilebilirlik (Availability)
  → Bu üç kavram CIA Üçlüsü olarak bilinir.

---

🧱 2. Ağ Güvenliği Katmanları

Ağ güvenliği birçok düzeyde uygulanır:

🔸 a) Fiziksel Güvenlik

• Sunucu odalarının kilitli olması

• Kameralar, kartlı geçiş sistemleri

• Donanımların fiziksel çalınmasını veya bozulmasını önler

🔸 b) Ağ Erişim Güvenliği

• Kimlik doğrulama (authentication)

• MAC adres filtreleme

• VLAN yapısı

🔸 c) Uygulama Katmanı Güvenliği

• Web, e-posta gibi uygulamaların güvenliğini sağlar.

• Antivirüs, Web Application Firewall (WAF)

🔸 d) Veri Şifreleme

• VPN, SSL/TLS gibi protokollerle veri paketleri şifrelenir.

• Şifrelenmiş veri, araya girilse bile okunamaz.

---

🛡️ 3. Ağ Güvenliği Araçları ve Yöntemleri

🔸 a) Güvenlik Duvarı (Firewall)

• Yetkisiz ağ trafiğini engeller.

• Paket filtreleme yapar.

• Yazılım veya donanım şeklinde olabilir.

🔸 b) Saldırı Tespit ve Önleme Sistemleri (IDS / IPS)

• IDS (Intrusion Detection System): Saldırıları algılar, raporlar.

• IPS (Intrusion Prevention System): Saldırıları algılar ve önler.

🔸 c) Antivirüs / Antimalware Yazılımları

• Zararlı yazılımları tespit eder ve temizler.

• Sürekli güncellenirler.

🔸 d) VPN (Virtual Private Network)

• Uzak ağlara güvenli bağlanmayı sağlar.

• Tünelleme (tunneling) ve şifreleme sağlar.

🔸 e) Ağ Segmentasyonu

• Ağı küçük parçalara bölerek saldırıların yayılmasını engeller.

• Örn: Misafir ağı ile kurumsal ağ ayrı tutulur.

---

🧑‍💻 4. Yaygın Ağ Tehditleri ve Saldırı Türleri

🔺 a) Yetkisiz Erişim

• Şifre kırma, güvenlik açığı kullanımı ile sisteme izinsiz girme

🔺 b) DDoS (Distributed Denial of Service)

• Ağa çok sayıda istek göndererek hizmetin çökertilmesi

🔺 c) Phishing (Oltalama)

• Kullanıcılara sahte e-postalar göndererek bilgi çalma

🔺 d) Man-in-the-Middle (MitM)

• İki sistem arasındaki iletişimi gizlice izleme ve değiştirme

🔺 e) ARP Spoofing / DNS Spoofing

• Ağda sahte yönlendirme yapılarak verilerin çalınması

🔺 f) Malware (Kötü Amaçlı Yazılım)

• Virüs, solucan, trojan, ransomware gibi zararlı yazılımlar

---

📋 5. Güvenlik Politikaları ve Prosedürler

Ağ güvenliği sadece teknik araçlarla değil, kurallar ve prosedürlerle de sağlanır:

• Parola politikaları

• Yetki yönetimi (kimin neye erişebileceği)

• Eğitim ve farkındalık (kullanıcı hataları azaltılır)

• Günlükleme ve denetim (log takibi)

---

🧠 6. Ağ Güvenliğinde En İyi Uygulamalar

✅ Güncel yazılımlar ve yamalar kullan
✅ Şifreleme uygula (TLS, IPsec)
✅ Minimum yetki prensibi uygula
✅ Yedekleme politikaları oluştur
✅ Saldırı simülasyonları ve penetrasyon testleri yap
✅ Kablosuz ağlara güçlü WPA3 gibi şifreleme uygula

---

🧩 7. Ağ Güvenliği Standartları ve Protokolleri

Protokol	Görevi
SSL/TLS	Verileri şifrelemek
IPSec	IP seviyesinde şifreli iletişim
802.1X	Ağ erişimi kimlik doğrulama
RADIUS / TACACS+	Kullanıcı yetkilendirme
SNMPv3	Güvenli ağ yönetimi

---

📊 8. Gerçek Dünya Senaryosu (Kısa Örnek)

Senaryo: Şirketin ofis ağına dışarıdan biri bağlanıyor ve dosya sunucusuna ulaşmak istiyor.

Güvenlik önlemleri:

• MAC adresi tanımsızsa ağdan dışlanır.

• VPN zorunlu → Şifreli bağlantı kurulur.

• Erişim için Active Directory'de yetki kontrolü yapılır.

• Firewall, dış IP'lerden gelen FTP isteklerini engeller.

• IDS, olağandışı trafik algılarsa yöneticiye uyarı gönderir.

---

🎯 Sonuç

Ağ güvenliği, hem donanımsal hem yazılımsal önlemlerle, hem de organizasyonel politikalarla sağlanır.
Amaç: Veriyi korumak, sistemi ayakta tutmak ve kullanıcıları güvende tutmak.

---

Elbette! İşte yaygın siber saldırı senaryoları ve her biri için alınabilecek çözüm yollarıyla birlikte detaylı bir liste:

---

🚨 SİBER SALDIRI SENARYOLARI ve ÇÖZÜM YOLLARI

---

🧪 1. Phishing (Oltalama) Saldırısı

📌 Senaryo:

Kullanıcıya, banka ya da kurumdan gelmiş gibi görünen sahte bir e-posta gelir. E-posta içindeki bağlantıya tıklayan kullanıcı, kimlik bilgilerini sahte bir web sitesine girer.

✅ Çözüm:

• Kullanıcılara farkındalık eğitimi verilmelidir.

• Kurum içi e-posta filtreleri ve anti-phishing yazılımları kullanılmalıdır.

• E-postalarda gelen bağlantılar dikkatlice kontrol edilmelidir (HTTPS ve alan adı).

• 2FA (iki faktörlü kimlik doğrulama) kullanılmalıdır.

---

🧨 2. DDoS (Dağıtık Hizmet Reddi) Saldırısı

📌 Senaryo:

Web sitesi çok sayıda sahte istekle hedef alınarak sunucu aşırı yüklenir ve erişilemez hale gelir.

✅ Çözüm:

• DDoS koruma servisleri (Cloudflare, Akamai vs.) kullanılmalıdır.

• Trafik filtreleme ve otomatik kara liste sistemleri uygulanmalıdır.

• Yük dengeleme (load balancing) ve fazla kaynak rezervi hazırlanmalıdır.

---

🐛 3. Zararlı Yazılım (Malware) Bulaşması

📌 Senaryo:

Bir çalışan, e-posta eki olarak gelen sahte bir dosyayı indirir ve çalıştırır. Sistem bu dosyayla ele geçirilir veya fidye yazılımı (ransomware) yüklenir.

✅ Çözüm:

• Güvenilir antivirüs ve antimalware yazılımları kullanılmalıdır.

• Kullanıcılar “bilinmeyen kaynaklardan gelen dosyalar” konusunda eğitilmelidir.

• Yazılımlar ve işletim sistemleri düzenli güncellenmelidir.

• Kritik dosyaların yedeği offline alınmalıdır.

---

🕵️ 4. Man-in-the-Middle (MitM) Saldırısı

📌 Senaryo:

Saldırgan, iki sistem arasındaki trafiği izleyerek veri çalar (örneğin halka açık Wi-Fi’da bankacılık işlemi yapılırken).

✅ Çözüm:

• VPN kullanılmalıdır.

• Uygulamalar HTTPS ve SSL/TLS şifrelemesi kullanmalıdır.

• Halka açık Wi-Fi’larda hassas işlemler yapılmamalıdır.

• Ağ içi trafiği izleyen IDS/IPS sistemleri kullanılmalıdır.

---

🔓 5. Zayıf Parola Kullanımı

📌 Senaryo:

Bir çalışanın parolası çok basit (örn: “123456”), ve bir saldırgan kaba kuvvet saldırısıyla bu parolayı kolayca kırar.

✅ Çözüm:

• Güçlü parola politikaları uygulanmalı (uzun, karmaşık, sık değişen).

• 2FA zorunlu hale getirilmelidir.

• Parolalar asla e-posta gibi yollardan iletilmemelidir.

• Yetki seviyesi en düşük seviyede atanmalıdır.

---

🐍 6. İçeriden Gelen Tehdit (Insider Threat)

📌 Senaryo:

Bir çalışan, kötü niyetle veya yanlışlıkla, hassas dosyaları sızdırır veya siler.

✅ Çözüm:

• Kullanıcı erişim hakları “minimum yetki” ilkesine göre düzenlenmelidir.

• Davranış analizi yapan güvenlik sistemleri (UEBA) kullanılabilir.

• Log kayıtları izlenmeli ve düzenli denetim yapılmalıdır.

• Hassas veriler için erişim kontrolü ve veri şifreleme uygulanmalıdır.

---

🧿 7. Zero-Day Açığına Yönelik Saldırı

📌 Senaryo:

Bir yazılımda, daha üretici firma tarafından fark edilmemiş bir güvenlik açığı (zero-day) saldırganlar tarafından kullanılır.

✅ Çözüm:

• Sistemlerin ve yazılımların güncellemeleri düzenli yapılmalıdır.

• İzinsiz giriş tespit sistemleri (IDS) olağandışı davranışları analiz etmelidir.

• Güvenlik araştırmalarını takip eden IT ekipleri bu açıklar hakkında bilinçli olmalıdır.

• Sandbox ortamında şüpheli yazılımlar izole edilerek test edilmelidir.

---

🛠️ 8. Web Uygulama Açıkları (SQL Injection, XSS vb.)

📌 Senaryo:

Saldırgan, kullanıcı giriş alanına SQL komutu girerek veri tabanını ele geçirir.

✅ Çözüm:

• Giriş doğrulama ve filtreleme yapılmalıdır.

• Hazır kütüphaneler (ORM, prepared statement) kullanılmalıdır.

• Web Application Firewall (WAF) devrede olmalıdır.

• Kod tarama ve sızma testleri periyodik olarak yapılmalıdır.

---