Bilgisayar Ağları - Kablosuz ve Mobil Ağlar

---

📡 KABLOSUZ ve MOBİL AĞLAR

---

🔹 1. Kablosuz Ağlar (Wireless Networks)

Kablosuz ağlar, cihazların bir fiziksel kablo bağlantısı olmadan veri alışverişi yapmasına olanak tanır. Radyo dalgaları, kızılötesi ve mikrodalgalar gibi elektromanyetik dalgalar kullanılır.

Alt Başlıklar:

✅ a) Wi-Fi (Wireless Fidelity)

• En yaygın kullanılan kablosuz ağ teknolojisidir.

• IEEE 802.11 standartlarına dayanır (örneğin: 802.11n, 802.11ac, 802.11ax).

• Evlerde, ofislerde, okullarda kullanılır.

• Erişim noktası (Access Point) ile istemci cihazlar arasında iletişim kurulur.

Avantajları:

• Esnek kurulum

• Mobilite sağlar
  Dezavantajları:

• Sinyal zayıflığı, parazit ve güvenlik açıkları

---

✅ b) Bluetooth

• Kısa mesafeli (genellikle < 10 metre) cihazlar arası iletişim sağlar.

• Klavye, kulaklık, yazıcı, telefon gibi cihazlar arasında kullanılır.

• Düşük güç tüketir, sınırlı bant genişliği sunar.

---

✅ c) ZigBee / Z-Wave

• Düşük güçle çalışan, IoT cihazlarında kullanılan protokollerdir.

• Ev otomasyon sistemlerinde (ışıklar, sensörler, termostatlar) yaygındır.

• ZigBee: IEEE 802.15.4 standardına dayanır.

---

✅ d) Kızılötesi (Infrared)

• Kısa mesafeli, tek yönlü veya iki yönlü veri iletiminde kullanılır.

• TV kumandası, bazı eski telefonlar

---

✅ e) WLAN (Wireless Local Area Network)

• Yerel bir alanda kablosuz bağlantı sağlayan ağ türüdür.

• Erişim noktası üzerinden cihazlar kablosuz şekilde bağlanır.

• SSID, şifreleme (WPA2/WPA3), kanal seçimi gibi ayarlar önemlidir.

---

📱 2. Mobil Ağlar (Mobile Networks)

Mobil ağlar, kapsama alanı içindeki mobil cihazların hareket halindeyken bile ağa bağlanmasını sağlar. Genellikle GSM, LTE gibi hücresel teknolojilere dayanır.

Alt Başlıklar:

✅ a) Hücresel Ağlar (Cellular Networks)

Mobil ağlar, hücre adı verilen küçük alanlara bölünerek yönetilir. Her hücrede bir baz istasyonu bulunur.

Gelişim Aşamaları:

• 1G – Analog ses

• 2G – Dijital ses, SMS (GSM)

• 3G – Veri iletimi (internet erişimi)

• 4G (LTE) – Yüksek hızlı veri

• 5G – Çok düşük gecikme, IoT uyumu, yüksek hız

---

✅ b) Mobil Geniş Bant (Mobile Broadband)

• 4G ve 5G teknolojileriyle yüksek hızda internet erişimi sağlar.

• USB modemler, SIM kartlı tabletler ve cep telefonları kullanır.

---

✅ c) SIM Kart ve IMEI Kavramları

• SIM (Subscriber Identity Module): Abonelik bilgilerini ve kimlik verilerini barındırır.

• IMEI (International Mobile Equipment Identity): Her cihaz için benzersiz bir tanımlayıcıdır.

---

🔒 3. Kablosuz ve Mobil Ağ Güvenliği

Kablosuz ağlar, fiziksel sınırlar olmadan veri yaydığı için daha savunmasızdır. Mobil ağlar da benzer riskler taşır.

Riskler:

• Yetkisiz erişim (açık ağlar)

• Dinleme (eavesdropping)

• Erişim noktası sahteciliği (Evil Twin)

• Man-in-the-middle saldırıları

Güvenlik Önlemleri:

• WPA3 şifreleme kullanmak

• Güçlü parolalar ve gizli SSID

• MAC filtreleme

• VPN kullanımı

• Mobil cihazlarda güvenlik uygulamaları

---

🌍 4. Kablosuz ve Mobil Ağ Kullanım Alanları

• Ev ağı (akıllı ev sistemleri, medya)

• Ofis ortamları (hareketlilik, BYOD – kendi cihazını getir)

• Kampüsler ve üniversiteler

• Taşınabilir cihazlarla uzaktan çalışma

• Ulaşım sistemleri (otobüs, tren, uçak içi Wi-Fi)

• Sağlık, savunma ve acil durum haberleşmeleri

---

📊 5. Karşılaştırmalı Tablo

Özellik	Wi-Fi	Hücresel (4G/5G)	Bluetooth
Kapsama Alanı	30–100 m	10 km+	10 m
Hız	100 Mbps+	100 Mbps–1 Gbps	2–24 Mbps
Enerji Tüketimi	Orta	Yüksek	Düşük
Kurulum	Kolay	Operatöre bağlı	Çok kolay

---

📎 Ekstra: Mesh Network (Örgü Ağ)

• Birden fazla erişim noktasının birbirine bağlı olduğu sistemdir.

• Wi-Fi sinyalini geniş alanlara taşımak için kullanılır.

• Evde veya büyük kampüslerde ölü noktaları önler.

---

  

    Gelecek Trendleri

• 6G Teknolojisi: Terahertz frekansları, yapay zeka destekli ağ yönetimi.

• Wi-Fi 7 (802.11be): 30 Gbps'ye kadar hız, çoklu bağlantı optimizasyonu.

• Yaygın IoT Ağları: LPWAN (LoRa, NB-IoT) ile geniş ölçekli bağlantı.

🎯 Sonuç:

    Kablosuz ve mobil ağlar, modern iletişimin bel kemiğidir. Wi-Fi, Bluetooth, 5G gibi teknolojiler sayesinde her geçen gün daha hızlı, güvenli ve verimli iletişim imkanları sunulmaktadır. Ancak güvenlik ve performans sorunlarına karşı sürekli geliştirmeler yapılmaktadır.